Fanatec Podium Porsche GT3 R
Het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel zit al een aardige poos in de Fanatec line-up en met een reden. Die reden is echter niet dat het een natuurgetrouwe replica is van het origineel, het is op zijn hoogst een hommage aan het origineel. Door de Podium Button Module Endurance is het echter wel een stuur wat enorm veel mogelijkheden biedt, en door de grotere diameter van het stuur voelen GT auto's toch net even wat "makkelijker" aan binnen iRacing dan wanneer je ze met bijvoorbeeld een Formula V2 rijdt.
De prijs mag dan fors wezen, het is nog altijd mijn favoriete stuur als ik in een GT auto stap in iRacing.
- Goed gelukte replica van het originele Porsche 911 GT3 R stuurwiel
- Modulair opgebouwd uit diverse Fanatec onderdelen
- Meer dan voldoende knoppen, switches en paddles dankzij de PBME en APM
- Groter diameter stuur toch net even lekkerder bij GT auto's
- Prijs is best fors
- Optische slijtage aan zowel de suede als leren versie lijkt haast onvermijdelijk
- Product pagina fabrikant
- Prijs €649 bij publicatie
Na jarenlang rond te hebben gereden met de Formula V2 en BMW GT2 stuurwielen van Fanatec, werd het wel eens tijd voor een upgrade van het BMW stuurwiel. De Podium Porsche 911 GT3 R stond al sinds de aankoop van de Podium DD2 wheelbase op mijn lijst, en dus moest het er (op het moment van schrijven inmiddels al weer bijna 2 jaar geleden) van komen.
De Podium Porsche 911 GT3 R zit al even in de line-up van Fanatec en is in dezelfde periode als de Podium wheelbases geïntroduceerd. De Podium-lijn van Fanatec is het paradepaardje van het merk, hoge kwaliteit, vol met features maar helaas ook met een bijbehorende prijs.
De Podium Porsche 911 GT3 R wisselt al jaren van eigenaar voor pak hem beet €650, en dat is best fors wanneer je het vergelijkt met bijvoorbeeld een Formula V2 stuurwiel, welke voor €349 van eigenaar wisselt en nog altijd mijn favoriete stuurwiel is binnen de Fanatec line-up als het gaat om "bang for buck".
Modulair opgebouwd, alles in 1 bundel
Het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel is modulair opgebouwd uit diverse onderdelen. Als basis heeft men de Podium Hub gebruikt waar alle andere onderdelen zoals de Advanced Paddle Modules, de Podium Button Module Endurance, en het Porsche stuur op vast worden geschroefd.
Mocht je alle onderdelen los willen aanschaffen ben je overigens iets duurder uit en komt de prijs van het geheel niet op €649 maar op €679 euro uit.
Podium Hub
De Podium Hub is opgebouwd uit een aluminium monocoque waar elk stuurwiel dat gebruik maakt van een 6 x 70mm of het 3 x 50mm patroon op vastgeschroefd kan worden. Het meegeleverde stuurwiel van Fanatec maakt gebruik van het 6 x 70mm patroon.
De Podium Hub is een essentieel onderdeel van het stuur omdat het ook de elektronica herbergt die communicatie met de Fanatec wheelbases mogelijk maakt, en omdat de Podium Button Module Endurance ook van stroom wordt voorzien via de Podium Hub.
Al met al oogt de Podium Hub solide, en waar eerder nog wel eens wat speling op de QR1 wilde zitten, wat zeker met grotere stuurwielen beter voelbaar is, is dat sinds de komst van de QR2 verleden tijd. Wel een punt van aandacht is dat de monocoque van de Podium Hub gemaakt is van aluminium (gewicht moet immers laag blijven), en aluminium is een vrij zacht metaal. Let er dus altijd op bij het vastschroeven van de overige onderdelen dat je de schroef goed in de schroefdraad zet, aangezien je de schroefdraad vrij eenvoudig kapot draait en je op die manier de Podium Hub onherstelbaar beschadigt.
Advanced Paddle Module
Een aantal jaren terug gebruikte Fanatec nog schakelaars in zijn "flippers" op de sturen en bracht men de Magnetic / Advanced Paddle Module op de markt als upgrade voor de "matige" kwaliteit shifters die standaard op de sturen geleverd werden. Zowel de Magnetic als de Advanced Paddle module zijn upgrades aan sturen waarvan je nooit had verwacht dat je ze nodig had, maar zodra ze eenmaal geïnstalleerd zijn, wil je ook nooit meer afscheid van ze nemen.
De Advanced Paddle Module op de Podium Porsche GT3 R bestaat uit 4 "flippers", welke zijn voorzien van een neodymium magneet en Hall sensor, terwijl de onderste 2 analoge "flippers" kunnen dienen als koppeling waarvan het "bite point" naar wens ingesteld kan worden.
De flippers zitten netjes op hun plek in het ge-CNC'de aluminium frame en worden middels 2 boutjes aan de Podium Hub bevestigd. In de eerste batches wilden de magneten nog wel eens loskomen na verloop van tijd, maar dat is een probleem wat inmiddels al even niet meer voorkomt bij de Advanced Paddle module. Verder is alles netjes afgewerkt en geven de "flippers" een duidelijke klik bij het gebruik zoals je mag verwachten bij een stuur in deze prijsklasse.
Podium Button Module Endurance
Op de PBME vinden we alle knoppen en encoders terug: 10 buttons, 2 toggle switches, 2 rotary encoders, een FunkySwitch, en een analoge joystick, om precies te zijn. Daarnaast is de PBME voorzien van een 2.7” (256x64) OLED-display waar de ITM-data uit Fanalab op weergegeven kan worden.
De behuizing van de PBME bestaat uit een glasfiber versterkte achterzijde (duur woord voor plastic) en een 5mm dikke carbon faceplate. Wanneer we de faceplate verwijderen, is te zien dat alle buttons netjes op een subframe gemonteerd zijn om zo spanning op de print te voorkomen bij gebruik, opvallend is echter wel dat zowel de FunkySwitch als ook de analoge joystick dan wel weer direct op de print gemonteerd zijn.
Standaard wordt de PBME geleverd met diverse button caps, en oogt het geheel na alles gemonteerd te hebben een beetje als een kerstboom. Nu is dat bij het echte stuurwiel ook zo, maar dat maakt het er nog niet beter op. Gelukkig kunnen de button caps verwijderd worden en voorzien worden van een alternatieve cap, OF je gebruikt ze gewoon helemaal niet. Ik ben zelf voor de laatste en minst schreeuwerige optie gegaan ;-)
Het OLED-scherm is misschien wel de meest in het oog springende functionaliteit op de PBME. Met een resolutie van 256 x 64 zou je verwachten dat er niet heel veel informatie op het display weergegeven kan worden, maar dat valt alleszins mee, al is de ondersteuning grotendeels afhankelijk van wat de game in kwestie ondersteunt. Support van het display is het best in Assetto Corsa Competizione, maar ook in iRacing is de support nog dusdanig dat het display nog als een waardevolle toevoeging kan worden gezien. Let wel, de info op het schermpje wordt aangeleverd door Fanalab; deze dient dus wel geïnstalleerd te zijn voor een juiste werking.
De PBME is verder voorzien van de nodige leds: boven het display vinden we er 9 terug, welke ingezet kunnen worden als "rev leds", en aan weerskanten van het scherm vinden we er nog 3 terug, welke dienst kunnen doen als "flag led".
Al met al is er weinig aan te merken op de PBME; alle buttons voelen goed en solide aan. De button caps had Fanatec er van mij standaard af mogen laten, maar dat terzijde. Het display heeft, hoe klein ook, wel degelijk een toegevoegde waarde, en de rotaties en toggle switches onderop het stuurwiel zijn ideaal voor het snel instellen van zaken zoals engine mappings, brake bias, traction control, abs, en dergelijke, en is de ruimte tussen de knoppen voldoende om zelfs wanneer je met handschoenen rijdt, alles nog naar behoren te kunnen bedienen.
Iets om rekening mee te houden voor de mensen die gamen op consoles, het Podium Porsche GT3 R stuurwiel is niet compatible met de Xbox terwijl de Playstation geen enkel probleem is. Reden hiervoor is dat de licensing chip voor de Playstation altijd geïntegreerd is in de wheelbase terwijl deze in het geval van de Xbox altijd in het stuur verwerkt zit.
Stuur, Leer of Suede?
Toen ik mijn Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel samenstelde, deed ik dat in eerste instantie met een leren stuurwiel. Leer zou normaal gesproken wat slijtvaster moeten zijn dan suede en op langere termijn wat mooier moeten blijven.
De keuze voor leer bleek echter niet de "beste keuze". Bij het uitpakken bleek al snel dat het zwart van het leren stuurwiel niet zo zwart is als de foto's op de Fanatec website doen vermoeden, veel erger was echter dat na 2 maanden de eerste tekenen van slijtage al zichtbaar waren op het leren stuur, ondanks dat ik het stuur altijd met handschoenen gebruikte.
Slijtage zat hem vooral in de toplaag, waardoor het net leek of het stuur op sommige plekken aan het vervellen was. Niet helemaal de bedoeling en zeker niet iets wat acceptabel is bij een stuur dat gezien zou moeten worden als een van de vlaggenschepen binnen de line-up. Gelukkig was men dezelfde mening toebedeeld bij Fanatec en kon het stuur omgeruild worden... deze keer voor een suede variant die bij aankomst wel echt zwart bleek te zijn en achteraf gezien de enige juiste keuze is voor de Podium Porsche GT3 R.
Blijkt de suede niet vatbaar voor slijtage? Zeker wel! Bij de suede variant is slijtage echter veel minder erg om tegenaan te gluren dan dat het geval is bij de leren variant. Daarnaast oogt het suede stuur zelfs na 2 jaar intensief gebruik, na een poetsbeurtje met een borsteltje en wat groene zeep, iedere keer weer als nieuw. Links een foto van het suede stuurwiel dat al een half jaar intensief gebruikt wordt, rechts een foto van datzelfde stuur maar dan na een poetsbeurtje met wat groene zeep en een zacht nagelborsteltje.
--- TODO FOTO ---
Nog een plus voor de suede variant ten opzichte van de lederen variant: de suede versie van het stuurwiel biedt aanzienlijk meer grip dan de leren versie. Het is echter wel aan te raden om de suede variant met handschoenen te rijden, zeker wanneer je wat hogere force feedback settings gebruikt. Beter voor je handen maar ook voor het stuur, huidvet en suede gaan over het algemeen niet heel lekker samen op langere termijn.
Montage
Het Fanatec Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel wordt in losse delen geleverd, maar de montage is goed te doen voor iedereen die in staat is een schroevendraaier vast te houden. Belangrijk is wel dat de juiste werkvolgorde wordt gehanteerd: eerst de QR1/QR2 vastzetten op de Podium Hub, dan de Advanced Paddle Module vastzetten op de Podium Hub en de kabeltjes van de APM aansluiten op de hub, de PBME erbovenop leggen, uitlijnen met de gaten van de Podium Hub (maar de USB-C kabel nog NIET aansluiten), stuurwiel erop en de boel vastschroeven, dan de USB-C kabel van de PBME aansluiten op de Podium Hub.
Kind kan de was doen, maar voor de mensen die liever eerst een filmpje bekijken...
https://www.youtube.com/watch?v=9mSJVwh9Ik0
Nogmaals de waarschuwing: let bij het vastzetten van de schroeven/inbusboutjes goed op dat ze uitgelijnd zijn met de schroefdraad en je de schroefdraad niet kapot draait. Als je de eerste paar slagen niet met de hand kunt doen, zit hij niet goed en moet je dus zeker geen kracht gaan zetten met de inbussleutel; ze kunnen maar één keer kapot.
De Podium Porsche 911 GT3 R in gebruik
Als alles eenmaal in elkaar zit, is het tijd om het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel eens daadwerkelijk te gaan gebruiken. Toen ik het stuurwiel aanschafte, werd er nog een QR1 bijgeleverd. Hoewel ik geen last had van toleranties tussen de shaft van de wheelbase en de QR1 op het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel, bleef er zelfs wanneer ik de "retention bolt" gebruikte nog wel eens een irritant tikje over, wat merkbaar was bij snelle rotatiewissels van het stuur en bij hoge force feedback-waarden. De oplossing voor dit probleem was het stuurwiel even helemaal loshalen en weer opnieuw monteren.
Met de komst van de QR2 is dat echter verleden tijd. Als bètatester heb ik de QR2 veel gebruikt in combinatie met het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel, omdat grotere stuurwielen eventuele problemen zoals speling en toleranties nou eenmaal ook uitvergroten. In combinatie met de QR2 is het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel echter perfect als het aankomt op flex en speling, want die is er simpelweg niet meer, en dan is het verschil met bijvoorbeeld met een BMW GT2 stuurwiel al snel merkbaar.
De ruimte tussen de knoppen is, zoals eerder ook aangehaald, voor mij persoonlijk perfect: niet dusdanig ver uit elkaar dat je echt op zoek moet naar een bepaalde knop, maar wel voldoende zodat alles nog goed te bedienen is met handschoenen.
De Podium Porsche 911 GT3 R maakt al snel duidelijk dat een rond stuur in combinatie met GT-auto's binnen iRacing toch een stuk lekkerder rijdt dan met een Formula V2. Het is net even wat rustiger, en bij bochten als de "Hairpin" op Hockenheimring is toch al snel duidelijk dat een rond stuur eigenlijk een must is in combinatie met GT-wagens.
Toch is het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel niet geschikt voor iedereen. Omdat het gewicht van het stuurwiel vrij hoog ligt is het geen aanrader voor mensen die met een CSL-DD wheelbase rond rijden, zelfs wanneer je de bootkit zou gebruiken en 8Nm tot je beschikking hebt komen dergelijke wheelbases in mijn optiek tekort en verlies je detail en snelheid.
Als het gaat om een "natuurgetrouwe" replica van het originele Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel, slaat Fanatec de plank wel een beetje mis. Hoewel Fanatec schermt met termen als “gebaseerd op de CAD data van het originele stuurwiel gebouwd met automotive grade componenten” zegt dat natuurlijk helemaal niets en zelfs als je je bril afzet en beide ogen sluit, zijn de verschillen nog overduidelijk zichtbaar, al zijn de overeenkomsten tussen de twee sturen ook overduidelijk. Laten we het houden op een goed gelukte "hommage" en geen slap aftreksel waar de kwaliteit ver te zoeken is, zoals we bij luxe horloges nog wel eens willen zien en ieder merk wel een variant op de Rolex Submariner heeft willen maken.
Het Podium Porsche 911 GT3 R stuurwiel is in mijn ogen in ieder geval het ideale GT-stuurwiel wanneer je gevangen zit in het ecosysteem waar weliswaar een fors prijskaartje aan hangt, maar dat nog wel enigszins in verhouding is met hetgeen je geleverd krijgt.
- Goed gelukte replica van het originele Porsche 911 GT3 R stuurwiel
- Modulair opgebouwd uit diverse Fanatec onderdelen
- Meer dan voldoende knoppen, switches en paddles dankzij de PBME en APM
- Groter diameter stuur toch net even lekkerder bij GT auto's
- Prijs is best fors
- Optische slijtage aan zowel de suede als leren versie lijkt haast onvermijdelijk
- Product pagina fabrikant
- Prijs €649 bij publicatie